rodzaj literacki
  • nazwy zawodowe kobiet w biogramie
    3.03.2020
    3.03.2020
    Czy o wybitnej kobiecie historyku (w stopniu kustosza jednego z archiwów) można w jej biogramie pisać badacz, archiwista i kustosz? Czy też konieczne jest używanie form żeńskich (badaczka, archiwistka, kustoszka)?
  • ów
    12.10.2006
    12.10.2006
    Ostatnio, czytując amatorską twórczość literacką umieszczaną w Internecie, zauważyłam, że wielu autorów, zwłaszcza początkujących, nadużywa (jak mi się wydaje) słowa ów, często nawet go nie odmieniając (przykład: „Wyszła z ów swojskiego miejsca”). Moje pytanie brzmi: w jakich dokładnie okolicznościach i kontekstach użycie słowa ów w znaczeniu 'ten konkretny' będzie poprawne, a w jakich nie? W jakich okolicznościach należy to słowa odmieniać, a w jakich można pozostawić nie odmienione?
  • parafrazowana okładka
    26.03.2015
    26.03.2015
    Szanowni Państwo,
    ostatnio usłyszałem stwierdzenie, że okładka płyty Elvisa Presleya była wielokrotnie parafrazowana. Czy nie jest to jednak pewne nadużycie parafrazy? Wydawało mi się, że słowo to może się odnosić jedynie do nawiązań literackich lub muzycznych. Z drugiej strony zastanawiam się, jak inaczej wyrazić tę treść w równie zwięzły sposób.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • podcast, audycja, słuchowisko, powieść radiowa

    11.04.2024
    11.04.2024

    Dzień dobry!

    Jakie jest właściwe polskie słowo dla angielskiego podcast — rozumianego nie jako nazwa własna (broadcast on iPod), ale jako nagrany wcześniej materiał dźwiękowy, na tematy dowolne, np. publicystyczne? Audycja? Zdaje się, że cechą audycji jest transmisja na żywo.

    Słuchowisko? To zaś kojarzy się ze sztuką i kulturą — forma teatru właściwa dla radia.

    Dziękuję z góry za pomoc!

  • powieść-rzeka itp.
    14.01.2003
    14.01.2003
    Szanowni Państwo,
    jak należy pisać: powieść-parabola (jak powieść-dziennik) czy powieść parabola (jak powieść rzeka)?
    Dziękuję za odpowiedź
    Ignacy Miś
  • Relacja podrzędności
    29.01.2019
    29.01.2019
    Moje pytanie związane jest z analizą i sporządzaniem wykresów wypowiedzeń wielokrotnie złożonych. Czy w takim rodzaju wypowiedzenia zdanie składowe może być podrzędne do imiesłowowego równoważnika zdania?
    Jako przykład podam zdanie:
    Choć zdarzają się okresy, że – nie wyjeżdżając tam, gdzie mógłbym spotkać Polaków –posługuję się polszczyzną mówioną przygodnie, bo w samym Neapolu nie mam zbyt wielu okazji do jej używania, przy pisaniu natrafiam na trudności wyłącznie literackiej natury.
  • Słowa pochodzenia tureckiego
    31.10.2016
    31.10.2016
    Jestem ciekaw pochodzenia kilku słów: czara, buhaj, tabun i żupan. Ponoć mają one pochodzenie mongolsko-tureckie.

    Pozdrawiam.
  • słowo-klucz
    25.06.2007
    25.06.2007
    Witam Państwa.
    Proszę o pomoc w rozstrzygnięciu takiej kwestii: słowo-klucz. Czy zapisać to wyrażenie z łącznikiem, czy bez? Nie chodzi o termin wyjaśniany przez Słownik terminow literackich, ale o wyrażenie określające słowo, dzięki któremu dojść można do sedna jakiegoś problemu.
    Z gory dziękuję za wyjaśnienie.
    Agnieszka K.
  • sobie

    29.03.2023
    29.03.2023

    płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

    Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

    Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

    A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

    Z poważaniem

  • tradycja
    27.01.2005
    27.01.2005
    Bardzo proszę o wyjaśnienie pojęcia tradycja. Spotkałem się z tym pojęciem w różnego rodzaju przypadkach, jak np.: tradycja narodowa, tradycja staropolska, literacka, religijna, sadownictwa, tradycja warzenia piwa, tradycja obchodów święta, tradycja noworoczna, tradycje kaszubskie, tradycje polskie, tradycje górnicze, tradycje kulinarne itp. Czy pojęcie tradycji oznacza wyłącznie traditio – przekazywanie czegoś, czy jest ona również sama w sobie wartością podobną jak zwyczaj, czy obrzęd?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego